Έχετε ακούσει για το κακάο των αρχαίων Ελλήνων; Αν η λέξη που σας έρχεται στο μυαλό είναι χαρούπι, σωστά μαντεύετε. Το χαρούπι, γνωστό από την αρχαιότητα, έχει ήπια, γλυκιά, σοκολατένια γεύση. Δεν είναι όμως μονάχα η γεύση του που το κάνει μοναδικό ως τρόφιμο…

Το χαρούπι είναι ο καρπός ενός μακρόβιου δένδρου της Μεσογείου (ιθαγενές), της χαρουπιάς. Από την επιστημονική του ονομασία Ceratonia Siliqua L./ Κερωνία ή Κερατέα η έλλοβος, προκύπτει και το άλλο γνωστό του όνομα: ξυλοκερατιά και ξυλοκέρατο. Το χαρούπι μοιάζει με τον καρπό της φασολιάς. Είναι ένας κάλυκας, όπως το φασόλι, ένας «λοβός» ή «χέδρωψ», όπως λέγεται, με σκληρά φακοειδή καστανά σπέρματα στο εσωτερικό του, τα κεράτια. Το ιδιαίτερο με αυτά είναι ότι έχουν πάντα σταθερό βάρος. Γι’ αυτό και, κατά την αρχαιότητα, τα χρησιμοποιούσαν ως μονάδα μέτρησης του βάρους του χρυσού και των πολύτιμων λίθων. Από ΄κει πήρε και την ονομασία του το «καράτι»!

Το χαρούπι ήταν η τροφή των πεινασμένων κατά την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Γενικά, έχει θρέψει πολλούς λαούς σε περιόδους πολέμων και λιμών και θεωρείται τρόφιμο «για δύσκολες συνθήκες», καθώς αποθηκεύεται χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις και για πολύ καιρό χωρίς να παθαίνει τίποτα, ενώ καταναλώνεται και χωρίς μαγείρεμα. Σύμφωνα με θρύλο, ακόμα και ο Άγιος Ιωάννης επιβίωνε στην έρημο, χάρη στο χαρούπι. Γι ΄αυτό λέγεται και «ψωμί του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή».
Υπήρξε βασική τροφή για τα ζώα, κάτι που, με το πέρασμα του χρόνου, όμως, το απαξίωσε. Ευτυχώς, σήμερα η… φήμη του έχει αποκατασταθεί και η μεγάλη διατροφική του αξία έχει αναγνωριστεί από τον επιστημονικό κόσμο.

Το χαρούπι θεωρείται υποκατάστατο του κακάο, με λιγότερες θερμίδες από αυτό και χωρίς καφεΐνη. Δεν περιέχει γλουτένη, έτσι είναι κατάλληλο για άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη. Ο γλυκαιμικός του δείκτης είναι πολύ χαμηλός, έτσι είναι κατάλληλο και για διαβητικούς. Τέλος, είναι χαμηλό σε λίπος.

Διατροφικά στοιχεία
Το χαρούπι είναι ένα φυσικό γλυκαντικό (η γλυκιά του γεύση οφείλεται σε φυσικά σάκχαρα), πλούσιο σε πρωτεΐνες αλλά και σε υδατάνθρακες. Έτσι είναι μια τροφή που δίνει άμεσα ενέργεια στον οργανισμό. Περιέχει, επίσης, υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, πολυφαινόλες, τανίνες. Ακόμα, βιταμίνη Α, D, βιταμίνες του συμπλέγματος Β και ιχνοστοιχεία όπως κάλιο, φώσφορο και ασβέστιο αλλά και μαγνήσιο, ψευδάργυρο, μαγγάνιο, σίδηρο, πυρίτιο, χαλκό.

Σωστή λειτουργία του εντέρου – ακόμα και για παιδιά
Πλούσιο σε φυτικές ίνες, βοηθάει στην ομαλή λειτουργία του εντέρου. Αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τη δυσκοιλιότητα, τη διάρροια, ακόμα και σε μικρά παιδιά, καταπραΰνει το στομάχι, δεν προκαλεί αλλεργίες. Περιέχει τις ουσίες πηκτίνη και λιγνίνη που ρυθμίζουν την πέψη, ενώ, παράλληλα, αδρανοποιούν βλαβερά στοιχεία μέσα στο σώμα (ακόμα και ραδιενεργά σωματίδια).

Χαμηλή χοληστερόλη, καλύτερη λειτουργία της καρδιάς, πρόληψη καρκίνου
Χάρη στις πολυφαινόλες και τα αντιοξειδωτικά συστατικά, η κατανάλωση χαρουπιού συμβάλλει στην πρόληψη του καρκίνου και της υπερλιπιδαιμίας. Επίσης, βοηθάει στη μείωση της LDL (της «κακής») χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων, καθώς και στην καλύτερη λειτουργία της καρδιάς.

Ασβέστιο και οστεοπόρωση
Πλούσιο σε ασβέστιο (περισσότερο από διπλάσια ποσότητα από το γάλα). Και, μάλιστα, καλά αφομοιώσιμο ασβέστιο, καθώς το χαρούπι δεν περιέχει οξαλικό οξύ. Πρόκειται για μια ουσία που υπάρχει στη σοκολάτα, η οποία μειώνει την ικανότητα αφομοίωσης του ασβεστίου από το σώμα. Έτσι, το χαρούπι θεωρείται ότι μπορεί να βοηθήσει και στην πρόληψη της οστεοπόρωσης.

Και σας… κόβει και το βήχα
Η κατανάλωση χαρουπιού θεωρείται βοηθητικό στην αντιμετώπιση του κρυολογήματος. Απαλύνει το βήχα, γι’ αυτό χρησιμοποιείται σαν βάση σε πολλά φαρμακευτικά σκευάσματα με καταπραϋντική δράση απέναντί του.

Χαρουπόμελο και Χαρουπάλευρο
Εκτός από τα ίδια τα χαρούπια που μπορούμε να τα καταναλώσουμε όπως είναι, υπάρχουν ακόμα το χαρουπόμελο (εξαιρετικό κατά του βήχα), το οποίο προκύπτει από το βράσιμο των λοβών του χαρουπιού.

Επίσης, έχουμε το χαρουπάλευρο, που προκύπτει από το άλεσμα του χαρουπιού. Κατά κανόνα, καθαρίζονται, ψήνονται, ξηραίνονται και αλέθονται οι λοβοί του χαρουπιού. Μπορούν όμως να χρησιμοποιηθούν και τα σπέρματα του χαρουπιού. Με το χαρουπάλευρο, παρασκευάζονται υπέροχα παξιμάδια, κουλούρια, κριτσίνια, μπισκότα, ακόμα και ψωμί ή κέικ και διάφορα άλλα γλυκά. Όλα με μια απαλή σοκολατένια γεύση! Όλα υγιεινά! Και όλα ελεύθερα γλουτένης!

Στον ΜΑΝΔΡΑΓΟΡΑ, εκτός από τα παραπάνω προϊόντα, θα βρείτε ακόμα και εξαιρετική χαρουπόκρεμα αλλά και άλειμμα πραλίνας με χαρουπόμελο.