Το εμβληματικό αρωματικό βότανο της μεσογειακής Κουζίνας, ιδιαιτέρα της ελληνικής & της ιταλικής.

ΡΙΓΑΝΗ
Βοτ.: Ορίγανον το κοινόν – Λατ.: Origanum vulgare
(Γένος: Ορίγανον – Οικογένεια: Χειλανθή (Lamiaceae) – Είδος: Origanum Vulgare)
Άλλες ονομασίες: oregano, ρίανο, ρούβανο, ρούανο

Είδος (Κατηγορία): ΒΟΤΑΝΑ
αρωματικό, αρτυματικό, θεραπευτικό φυτό
Κωδικός:
Προέλευση: ΕΛΛΑΔΑ.
Ναι, η ελληνική ρίγανη θεωρείται η καλύτερη στον κόσμο
ΒΑΡΟΣ: ΧΥΜΑ – με το κιλό
Μορφή: ΤΡΙΜΜΕΝΗ

Η ρίγανη…

… του ιστορικού: Για τη ρίγανη, υπάρχουν αναφορές ακόμα και στη Βίβλο. Οι αρχαίοι Έλληνες τη θεωρούσαν σύμβολο ευτυχίας. Την αποκαλούσαν ΟΡΙΓΑΝΟ (προέρχεται από το ΟΡΟΣ και ΓΑΝΟΣ, που σημαίνει λαμπερός – δηλαδή, αυτός που λάμπει στα βουνά). Γνώριζαν, δε, και τη θεραπευτική της αξία. Χρησιμοποιούσαν συχνά το έλαιό της σε διάφορα θέματα υγείας αλλά και το «τσάι» της, εσωτερικά και εξωτερικά. Την αναφέρει ο Θεόφραστος, ο Διοσκουρίδης, ο Αριστοτέλης, ο Ιπποκράτης, για στομάχι, αναπνευστικό, τραυματισμούς, δηλητηριάσεις, πρηξίματα, αλλά και για αρωματισμό με το αιθέριο έλαιό της (μασάζ). Και βέβαια, την αναφέρουν Ρωμαίοι, Αιγύπτιοι, Άραβες, ενώ και την εποχή του Μεσαίωνα, τη συναντάμε συχνά στα γραπτά των γιατρών της εποχής (γυναικολογικά προβλήματα, αιμορραγίες, ρευματισμούς, διάρροιες).

… του λαογράφου: Στις 24 Ιουνίου, είναι η γενέθλια γιορτή του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Του Αϊ Γιάννη του Ριγανά, όπως λέγεται αλλιώς, επειδή, εκείνη τη μέρα, οι νοικοκυρές μάζευαν και ρίγανη. Μάλιστα, παραμονή της γιορτής, στο γνωστό έθιμο με τις φωτιές που άναβαν στις γειτονιές και πηδούσαν πάνω από τις φλόγες τους, μεταξύ άλλων, πετούσαν την παλιά ρίγανη. Η φρέσκια… Αγιαννιώτικη ρίγανη μαζευόταν νωρίς νωρίς το πρωί, γιατί έτσι, λέει, είχε και μαγικές ιδιότητες!

… της γιαγιάς: Παλιά θεωρούσαν ότι ξανάδινε ζωή, ότι έδινε ευτυχία στους ανθρώπους. Την ανακάτευαν, μάλιστα, στα γεύματα των χωρικών για να ολοκληρώνουν την εργασία τους με καλή διάθεση.

Λέγεται ότι οι αρχαίοι Έλληνες φύτευαν ρίγανη γύρω από τα σπίτια τους για να απομακρύνουν τα κακά πνεύματα. Πρακτική που εφαρμόζουν ακόμα και σήμερα οι γιαγιάδες μας, για να αποφύγουν τα κακά πνεύματα και την αρνητική ενέργεια.

Α, και κάτι ακόμα! Η ρίγανη, λένε, απάλλασσε τους ανθρώπους από τους δαίμονες και τα φαντάσματα!

… του βοτανολόγου:
Δραστικές ουσίες/ συστατικά: Καρβακρόλη, θυμόλη (φαινόλες – αντιοξειδωτικές ουσίες), φλαβονοειδή, τανίνες. Περιεκτικότητα σε βιταμίνες C (υψηλή ποσότητα), A, K, Ε, Β9, σίδηρο, μαγνήσιο, σελήνιο, κάλιο, ασβέστιο, β-καροτίνη, ω-3 λιπαρά, φυτικές ίνες και φυτοστερόλες.
Δράσεις: Πρωτίστως, αντιοξειδωτική – έτσι, αυξάνει τις άμυνες του οργανισμού και εμποδίζει τη δράση των ελεύθερων ριζών που προκαλούν τη γήρανση! Ακόμα, σημαντικά αντιφλεγμονώδης, αντισηπτική, αντιβιοτική, αποχρεμπτική. Και, επίσης, στυπτική, αντισπασμωδική, χωνευτική, διουρητική, αντιδιαρροϊκή, εμμηναγωγική, εφιδρωτική, φλογιστική, τονωτική.

… του ειδικού διατροφολόγου: Ως αφέψημα, χρησιμοποιείται για εντερικά προβλήματα και φουσκώματα. Εξαλείφει τα αέρια και το μετεωρισμό, ενώ βοηθά στη διάρροια & τους κολικούς. Συμβάλλει στην αντιμετώπιση του βήχα (αποβολή των βρογχικών εκκρίσεων), γενικότερα, σε κυνάγχες. Βοηθάει σε βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος, υπέρταση, αρτηριοσκλήρυνση, οστεοπόρωση, ανοσοποιητικό. Βοηθά, επίσης, κατά την εμμηνόρροια (κυρίως ως αφέψημα) και ανακουφίζει από πονοκεφάλους. Καταπολεμά τους χρόνιους ρευματισμούς και αρθρίτιδα.

Το αιθέριο έλαιο της ρίγανης (οριγανέλαιο) χρησιμοποιείται για τον πονόδοντο αλλά και εξωτερικά, για μασάζ, σε περίπτωση άσθματος, βρογχίτιδας και μυϊκών πόνων. Η ρίγανη, με τοπική εφαρμογή, μπορεί επίσης να βοηθήσει σε δερματικά, όπως μύκητες, ακμή, ψωρίαση, ενδυνάμωση μαλλιών, πιτυρίδα.
Τέλος, χάρη στην αντιοξειδωτική της δράση και την ισχυρή τοξική της «επίθεση» εναντίον ιών και καρκινογόνων κυττάρων, πιστεύεται πλέον ότι αποτελεί πρόληψη για πολλές μορφές καρκίνου.

… όλου του κόσμου: Η εξαιρετικά αντιβακτηριακή της δράση είναι ευεργετική όχι μόνο στους ανθρώπους αλλά και σε ολόκληρο το οικοσύστημα. Όπως για παράδειγμα, στην προστασία των μελισσών από παθογόνα – πολύ σημαντικό, αν σκεφτούμε ότι οι μέλισσες θεωρούνται απειλούμενο είδος, με καταστροφικές συνέπειες για την ισορροπία και την επιβίωση του πλανήτη. Επίσης, συχνά η ρίγανη χρησιμοποιείται για την προστασία των εδαφών από διάβρωση.

… του γευσιγνώστη: Έντονο άρωμα και ελαφρά πικάντικη και αλμυρή γεύση, αφήνει μια πολύ ελαφριά πικρή επίγευση.
Η ρίγανη που προέρχεται από βουνό (υψηλό υψόμετρο) και από ξηρά και ηλιοφώτιστα εδάφη (π.χ., νησιά), έχει πιο έντονο άρωμα και γεύση, συγκριτικά με μια ρίγανη από πιο γόνιμα εδάφη. Αποξηραμένη, μάλιστα, δίνει ακόμα πιο δυναμικά γευσιγνωστικά χαρακτηριστικά!!! Το οποίο, σημαίνει ότι, αν έχουμε γλαστράκι με φρέσκια ρίγανη στην κουζίνα μας, καλύτερα να ΜΗΝ την ποτίζουμε συχνά.

… του σεφ: Δίνει άρωμα και γεύση σε σάλτσες ντομάτας και σε όλα τα κοκκινιστά μαγειρέματα με ντομάτα. Σαλάτες ντομάτας και χωριάτικη σχεδόν την απαιτούν. Ταιριάζει σε λαδερά, ψάρια και θαλασσινά, κρεατικά και κοτόπουλο. Στην κατσαρόλα, στο φούρνο, στα κάρβουνα ή ακόμα και στη σούβλα. Σε κεφτεδάκια και πίτσες, σε μπρουσκέτες, σε κάποιες άσπρες σάλτσες. Εξαιρετική σε όλα τα λεμονάτα φαγητά. Ελιές & ελαιόλαδο αλλά και λαδολέμονο ζωντανεύουν μαζί της. Και, φυσικά, σε μαρινάδες.
Στη μεξικάνικη Κουζίνα, την χρησιμοποιούν στο Chili con carne.

Κι αυτό καλό: Με τη χρήση της ρίγανης, αποφεύγεται η κατάχρηση αλατιού, που θα μπορούσε να προκαλέσει αργότερα θέματα υγείας, όπως υπέρταση ή αρτηριοσκλήρυνση.
Μικρές μπουκιές-μεγάλες κουβέντες: Πατάτες φούρνου λεμονάτες, αρνάκι λαδορίγανη, φέτα ΠΟΠ με ελληνικό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο και, στην κορφή, ελληνική άγρια ρίγανη.

… της προξενήτρας: Η ρίγανη αγαπάει τα ταιριάσματα με σκόρδο, κρεμμύδι, μουστάρδα, ελιές, κάπαρη, βασιλικό, θυμάρι, δενδρολίβανο, εστραγκόν.

… της καλής μαγείρισσας: Την αποξηραμένη ρίγανη τη βάζουμε προς το τέλος του μαγειρέματος. Τη χρησιμοποιούμε με μέτρο, γιατί σε μεγάλες ποσότητες δίνει πικρή γεύση στο φαγητό. Βοηθά επίσης να χωνέψουμε τα λιπαρά πιάτα (νάτο πάλι το αρνάκι). Τέλος, καλό είναι τη διατηρούμε σε μάτσα και να τρίβουμε όση χρειαζόμαστε κάθε φορά, έτσι το άρωμά της διαρκεί ακόμα περισσότερο.

… του προσεκτικού: Κατά την εγκυμοσύνη, δε συστήνεται η κατανάλωση ριγανέλαιου ή τσάι από ρίγανη. Καλό είναι, δηλαδή, να αποφεύγεται η θεραπευτική της δράση, αλλά η φυσιολογική κατανάλωση με μέτρο επιτρέπεται κανονικά. Επίσης, αν κάποιος είναι αλλεργικός σε φυτά της ίδιας οικογένειας με τη ρίγανη (βασιλικός, μέντα, λεβάντα, φασκόμηλο), μπορεί να έχει αλλεργία και σε αυτή.

… του ΜΑΝΔΡΑΓΟΡΑ:
ΡΙΓΑΝΗ ΑΝΘΟΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ
ΡΙΓΑΝΗ ΜΑΤΣΟ ΠΑΡΝΩΝΑ
ΡΙΓΑΝΗ ΑΝΘΟΣ ΤΙΘΟΡΕΑΣ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ
ΡΙΓΑΝΗ ΑΓΡΙΑ ΒΑΡΔΟΥΣΙΑ ΡΟΥΜΕΛΗΣ

Αντιοξειδωτική δράση ρίγανης: 12 φορές περισσότερο από το πορτοκάλι και 42 από το μήλο!

Ένα ακόμα ικανό εντομοαπωθητικό βότανο.

Παραλλαγή της ποικιλίας, το δίκταμο